معاون مدیریت باغبانی سازمان جهادکشاورزی گلستان :
میزان اشتغال فعلی در باغ های زیتون گلستان حدود چهار هزار نفر است
معاون مدیریت باغبانی سازمان جهادکشاورزی گلستان گفت: میزان اشتغال فعلی در باغ های زیتون گلستان را حدود چهار هزار نفر و گلستان ۱۰ نهالستان زیتون به وسعت ۱۴ هکتار و ظرفیت تولید سالانه ۲ میلیون و ۱۰۰ اصله نهال دارد .
به گزارش خبرنگار گلستان فردا، نویدرضا فراهانی اظهار کرد: با اینکه کاشت زیتون در این استان سابقه ۲ هزار ساله دارد اما برنامه توسعه باغ های زیتون خصوصا در اراضی شیبدار و اراضی کم‌بازده این استان شمالی از سال ۷۸ با اجرای طرح طوبی و پس از آن از سال ۸۲ با طرح اراضی شیبدار آغاز شده است.
نویدرضا فراهانی با یادآوری اینکه طرح اصلاح و توسعه باغ های زیتون براساس سیاست‌های دولت در زمینه خوداتکایی محصولات کشاورزی با هدف تامین بخشی از نیاز روغن خوراکی کشور از سال ۱۳۷۱ به بعد به اجرا درآمده است، افزود: هم اکنون در استان گلستان هفت هزار ۵۰۰ هکتار باغ زیتون از ارقام "کرونایکی، میشن، مانزا، بلیدی، آریسونا، آرییکن، مانزالیا و ملکشاهی" موجود است که ۵۰ درصد آن از گونه روغنی و ۵۰ درصد دیگر از نوع کنسروی است.
وی میزان تولید سالانه زیتون در گلستان تا قبل از سرما زدگی اواخر سال ۹۹ و خشکسالی سال جاری را حدود ۱۲ هزار تن اعلام کرد و گفت: امسال تولید زیتون این استان به دلایل گفته شده به هفت هزار تن کاهش یافت ضمن اینکه با به باردهی رسیدن نیمی از باغ های زیتون این استان شمالی میزان تولید آن ۲ برابر خواهد شد.
فراهانی، میزان اشتغال فعلی در باغ های زیتون گلستان را حدود چهار هزار نفر ذکر و اضافه کرد: این استان ۱۰ نهالستان زیتون به وسعت ۱۴ هکتار و ظرفیت تولید سالانه ۲ میلیون و ۱۰۰ اصله نهال دارد که علاوه بر تامین نهال موردنیاز استان به سایر استان‌ها صادر می‌شود.
به گفته وی در زمان حاضر در گلستان ۱۷ واحد ۲ منظوره فرآوری زیتون با ظرفیت اسمی ۱۴ هزار تن و چهار شرکت تعاونی در حوزه این میوه ( ۲ شرکت در گنبدکاووس و ۲ شرکت در شهرهای مینودشت و گالیکش) فعال است.
این مسوول برنامه توسعه باغ های زیتون گلستان درسال جاری را ۲ هزار هکتار اعلام کرد و گفت: برای تحقق این مهم ۵۳ میلیارد ریال اعتبار پیش بینی شده که در صورت تخصیص اقدام به توزیع نهال و کاشت رایگان درخت توسط جهادکشاورزی برای متقاضیان انجام خواهد شد.
فراهانی، برنامه چشم انداز پیش بینی شده برای کاشت درختان زیتون و سایر درختان مثمر در گلستان را ۶۰ هزار هکتار اعلام کرد و افزود: برای تحقق این مهم نیاز به اختصاص اعتبارات ویژه و مهمتر از آن تخصیص به موقع اعتبارات سالانه است.
ظرفیت‌ها و مزایای توسعه باغ های زیتون در گلستان
معاون مدیریت باغبانی جهادکشاورزی گلستان وجود ژرم پلاسم‌های ( ارقام و ژن زیتون) بسیار با ارزش و درختان قدیمی و کهنسال زیتون در استان، نیاز آبی کمتر نسبت به سایر گونه‌های باغی و توان تولید نسبی بالاتر نسبت به آنها در شرایط تحمل کم آبی، عمر اقتصادی طولانی و کم توقع بودن و قابلیت کشت در گستره وسیعی از خاک‌ها و مناطق استان و وجود کارشناسان و نیروهای باسابقه دراین حوزه را از جمله ظرفیت‌ها و مزایای کاشت و توسعه باغ های زیتون در این استان شمالی برشمرد.
وی راهبردی و اساسی بودن محصول زیتون از نظر سیاستگذاری‌های وزارت جهادکشاورزی و شناسایی ارقام مناسب، انجام گام نخست مطالعات مکان‌یابی زیتون در گلستان، افزایش آگاهی‌های عمومی نسبت به مزایای روغن زیتون (تغذیه و سلامت) و افزایش نیاز جامعه، امکان بهره‌مندی از مزایای عضویت در شورای بین المللی زیتون و تحکیم پشتوانه‌های علمی و عملی، فن آوری روز دنیا در خصوص ارقام و روش‌های کاشت جدید، نیاز به واردات یک میلیون تن انواع روغن در سال به کشور و ضرورت افزایش تولید و تامین روغن زیتون به‌عنوان یک روغن سالم، مفید و جایگزین را از دیگر مزایا و ظرفیت‌های کشت و توسعه باغ های زیتون در این استان ذکر کرد.
فراهانی، وجود باغ های زیتون در برخی از مناطق که دارای مشکل عدم باردهی مطلوب هستند، بدهکاری باغداران به سیستم بانکی به دلیل عدم پرداخت به موقع اقساط، تمایل باغداران برای برداشت میوه زیتون برای کنسرو بجای استحصال روغن زیتون (هدف اصلی طرح طوبی) و عدم وجود انگیزه دراین خصوص، کمبود نهال ارقام مناسب با شرایط آب و هوایی مناطق توسعه، عدم مدیریت جامع برای تولید نهال بر پایه ارقام در کشور، نبود تشکل‌های قوی در صنعت زیتون، کمبود منابع آب و عدم تخصیص مجوز بهره‌برداری برای توسعه باغ‌های جدید، فرسودگی سیستم‌های آبیاری با عمر بالای ۱۵ سال که هدر رفت آب را به همراه دارند، بالا بودن هزینه های برداشت و ضریب مکانیزاسیون پایین، عدم استفاده حداکثری از قابلیت‌های بخش خصوصی، عدم استفاده از یافته‌های تحقیقاتی باتوجه به عدم ارتباط تنگاتنگ این بخش با بخش اجرا و سنتی، غیر اقتصادی و کوچک بودن برخی باغ ها را از مهمترین چالش‌های توسعه این محصول در گلستان برشمرد.
وی در خصوص راهبردهای توسعه باغ هایزیتون در گلستان گفت: خودکفایی در تولید محصولات راهبردی از جمله تولید زیتون و روغن آن و افزایش تامین امنیت غذایی جامعه با تولید روغن زیتون سالم، اقتصادی کردن باغ ها با توسعه ارقام زود بازده، مرغوب و تجاری، ارتقای بهره‌وری عوامل تولید زیتون، ارتقای دانش فنی راهبران و بهره‌برداران با استفاده از فرصت‌های موجود در شورای بین المللی زیتون، توسعه سطح زیرکشت در مناطق مستعد مانند اراضی شیبدار و بهره‌برداری بهینه از منابع پایه و بسترهای تولید، جلوگیری از توسعه بی رویه و تمرکز بر ارتقای بهره‌وری باتوجه به کمبود منابع آب زیرا زیتون از گیاهان مقاوم به شرایط کم آبی و دارای نیاز آبی پایین می‌باشد، بکارگیری فن آوری نوین، بهبود شاخص تغذیه‌ای و افزایش مصرف سرانه، جلوگیری از واردات محصولات بی کیفیت و بهبود کیفیت از جمله این راهبردهاست.
این مقام مسوول همچنین به برخی اهداف کیفی برای توسعه باغ های زیتون در گلستان اشاره کرد و افزود: بهبود وضعیت این باغ ها با نظارت بر باغات و ارائه رهنمود به باغداران، ارتقای سطح سلامت جامعه با استفاده از مصرف روغن مفید و سالم زیتون، ارتقا دانش فنی و آموزش به باغداران، استفاده بهینه از منابع و نهاده‌ها، ایجاد انگیزه در اهالی روستاهای استان جهت جلوگیری از مهاجرت با ایجاد باغ ها و بهبود وضعیت بازار روغن زیتون با افزایش تولید از جمله این اهداف است.
فراهانی، توسعه باغ های زیتون در سطح هفت هزار ۵۰۰ هکتار فعلی، انجام عملیات اصلاح و باغ های قدیمی، پرداخت هزینه خسارت سرمازدگی، انجام طرح‌های تحقیقاتی و نوآورانه مانند طرح احداث باغ دیم با احداث سامانه‌های آبگیر در گنبدکاووس، طرح شناسایی ژنو تیپ‌های برتر در مینودشت، طرح پایلوت تغذیه کودی در پنج شهرستان گلستان و شناسایی باغداران با تولید بالای پنج تن و هدایت آنان برای تعاونی زیتون کاران مثبت پنج کشور را از جمله اقدامات مدیریت باغبانی جهادکشاورزی استان در حمایت از باغداران زیتون برشمرد.
golestanfarda@gmail.com
نظرات 0