فرصت های صادراتی گلستان با تولید محصولات ارگانیک

گلستان به عنوان یکی از استان‌های تولید کننده محصولات کشاورزی، دام و طیور در کشور یکی از استان‌های مستعد برای تولید محصولات ارگانیک شمرده می‌شود که می تواند به بهره وری بالایی در تولید و صادرات این محصولات داشته باشد.

پایگاه خبری تحلیلی گلستان فردا- چند سالی می شود که استفاده از محصولات ارگانیک یا در اصلاح عامیانه‌تر «سالم» به یکی از نیازهای مهم و ضروری مردم تبدیل شده و آن دسته از مردم جامعه که استطاعت بیشتری برای خرید محصولات ارگانیک دارند، تمایل بیشتری به خرید و مصرف این دسته از محصولات پیدا می کنند.

ارگانیک واژه‌ای که در راستای استفاده از محصول سالم بکار برده می‌شود و در برخی فروشگاه‌ها نیز لیبل‌های آن بر قفسه‌ها قرار گرفته است اما استفاده از این واژه بدون در نظر گرفتن معنای واقعی آن در بسیاری موارد مردم را در استفاده از طبیعی بودن و ارگانیک بودن محصول به اشتباه می اندازد.

محصول ارگانیک به محصولی گفته می‌شود که در درجه اول منشا آن کاملا طبیعی باشد و هم‌چنین در کل فرآیند تولید آن، از هیچ‌گونه ماده شیمیایی، افزودنی یا فرآیندی که باعث تغییر در ماهیت طبیعی مواد تشکیل دهنده آن می‌شود، استفاده نشده باشد. این محصولات باید با روش‌هایی مطابق با استاندارهای کشاورزی یا دامپروری ارگانیک، تولید ‌شوند. این استانداردها در ایران و جهان کمی متفاوت هستند.

متاسفانه گاهی افراد محصولات سالم یا محصولات طبیعی را به جای محصولات ارگانیک به فروش می رسانند و قیمت محصول ارگانیک را از شما می گیرند.فرق ارگانیک و طبیعی در این است که محصولات طبیعی صرفا محصولاتی هستند که انسان در روند تولید آن ها هیچ دخالتی نداشته است.محصول سالم نیز محصولی است که با حداقل استفاده از کودهای شیمیایی تولید شده است.

تولید محصولات ارگانیک بخصوص در حوزه کشاروزی امروز به یکی از نیازهای ضرروی بازارها تبدیل شده که نقش مهمی را در توسعه اقتصادی ایفا می‌کند.

اما آنچه که موجب شده گلستان هنوز در زمره استان‌های تولید محصولات ارگانیک قرار نگیرد عدم حمیات از تولیدات ارگانیک بواسطه هزینه های بالایی تولید این محصولات است.

کشاورزی ارگانیک برخلاف تصور عموم، فرآیندی پرهزینه ‌تر و زمان‌ برتر از کشاورزی صنعتی است. حذف کودهای شیمیایی و آفت ‌کش‌‌ها به ‌معنای جایگزینی آنها با روش‌های طبیعی است؛ مانند استفاده از کود دامی کمپوست‌ شده، تناوب زراعی، کنترل بیولوژیک آفات و استفاده از میکروارگانیسم‌ های مفید.
همین موارد باعث می ‌شود هزینه تولید هر واحد محصول افزایش یابد.

در ایران نیز کشاورزان ارگانیک با چالش ‌هایی نظیر کمبود بذر ارگانیک، نبود زیرساخت ‌های مناسب و هزینه بالای دریافت گواهی ارگانیک مواجه‌ اند.

در بسیاری از کشورها، ازجمله ایران، تنها تعداد محدودی مزرعه تحت استانداردهای ارگانیک فعالیت دارند. همین محدودیت عرضه، تعادل بازار را به‌ هم زده و موجب افزایش قیمت نهایی در فروشگاه‌ ها می ‌شود.

گلستان شرایط مساعدی برای تولید محصولات ارگانیک دارد

رییس هیات مدیره انجمن ارگانیک کشاورزی اتاق بازرگانی گرگان با بیان اینکه برای توسعه صادراتی محصولات کشاورزی باید به سمت تولید محصولات ارگانیک برویم گفت: اجرای طرح PGS یا «سیستم تضمین مدیریت محتوای مشارکتی» به‌عنوان راهکاری بومی و کم‌هزینه برای اعتباربخشی به گسترش محصولات سالم در استان است که انجمن به تازگی ان را در دستور کار خود برای تولید محصولات ارگانیک قرا داده است.

«رضا مبصری» با اشاره به اینکه توسعه صادرات محصولات کشاروزی با تولید ارگانیک امکان پدیر است، اظهار کرد: برای تولید محصولات صادراتی نیازمند تولید محصلات ارگانیک با استاندارد های کشورهای درخواست کننده هستیم .

وی همچنین از تشکیل شورای راهبری انجمن ارگانیک کشاورزی اتاق بازرگانی گرگان در سال جاری خبر داد و گفت: زیرساخت‌های عرضه دائمی محصولات ارگانیک در محل مشخصی در گرگان پیش‌بینی شده که به‌زودی معرفی خواهد شد.

مبصری با اشاره به تجربه کشورهای پیشرفته در بازتعریف مفهوم ارگانیک، پیشنهاد داد: در استان نیز می‌توان از محصولات سالم به‌عنوان نقطه شروع حرکت به‌سوی ارگانیک بهره گرفت.

وی یکی از مشکلات عمده کشاورزان برای دریافت گواهی محصولات ارگانیک، پیچیدگی و هزینه‌های بالای فرآیند صدور این مجوزهاست. برای مثال، برای محصولات کشاورزی باید یک دوره سه‌ساله طی شود و در مورد محصولات باغی این مدت حتی به پنج سال نیز می‌رسد.

رئیس انجمن ارگانیک استان گلستان افزود: این فرآیندهای طولانی و پرهزینه، مانع از رشد سریع محصولات ارگانیک در استان می‌شود. برای رفع این مشکل، طرح PGS معرفی شده است که اعتبار محصولات ارگانیک را از طریق گواهی‌دهی محلی به ساده‌ترین و کم‌هزینه‌ترین شکل ممکن ارائه می‌دهد.

مصرف محصول سالم با تولیدات ارگانیکی

دبیر اجرایی انجمن ارگانیک کشاورزی اتاق بازرگانی گرگان هم معتقد است که هدف انجمن هدایت مردم به سمت مصرف محصولات سالم و تولیدشده با رعایت اصول اخلاقی است و این بازار می‌تواند نقطه اتصال تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان باشد و فرهنگ مصرف محصولات ارگانیک را تقویت کند.

«سعید رستمی» افزود: کشاورز به صورت اخلاقی متعهد می‌شود که از سم و کود شیمیایی استفاده نکند و محصولی سالم و عاری از سموم تولید کند. این تعهد اخلاقی، پایه‌ای برای اعتبار محصول در سیستم تضمین مشارکتی است.

وی همچنین با اشاره به اینکه یکی از اهداف انجمن، حمایت از کشاورزان و تولیدکنندگان در زمینه صادرات محصولات ارگانیک است، گفت: در حال حاضر، محصولات ارگانیک استان گلستان همچون گوجه‌فرنگی و نخود، به‌صورت محدود به کشورهای دیگر صادر می‌شوند و این روند به‌زودی با حمایت‌های بیشتر توسعه خواهد یافت.

رستمی با اشاره به مشکلاتی که در مسیر صادرات محصولات ارگانیک وجود دارد، گفت: ما در تلاشیم که با برگزاری نشست‌ها و مذاکرات، هزینه‌ها را کاهش داده و امکان صادرات بیشتر محصولات ارگانیک استان را فراهم کنیم. همچنین در حال مذاکره با سازمان جهاد کشاورزی برای اختصاص مکانی دائمی برای عرضه محصولات ارگانیک در گرگان هستیم که این اقدام به‌زودی محقق خواهد شد.

وی همچنین به یکی دیگر از چالش‌های موجود در حوزه تولید محصولات ارگانیک پرداخت و به فرآیندهای پیچیده آزمایشگاهی برای تایید ارگانیک بودن محصولات اشاره کرد و گفت: برای دریافت گواهی ارگانیک، کشاورزان باید آزمایشات مختلفی برای اثبات عدم استفاده از سموم شیمیایی و مواد مضر انجام دهند. این فرآیند، علاوه بر هزینه‌بر بودن، زمان زیادی نیز می‌برد.

رستمی در ادامه بیان کر : ما در این زمینه به کشاورزان آموزش‌هایی می‌دهیم که چگونه محصولات خود را بدون استفاده از سموم شیمیایی تولید کنند. همچنین در طرح PGS، کشاورزان می‌توانند با تأکید بر اخلاق و رعایت اصول کشاورزی ارگانیک، گواهی‌های محلی دریافت کنند.

فقدان سیاست های حمایتی در توسعه تولیدات ارگانیک

بازار محصولات ارگانیک در ایران هنوز در مراحل ابتدایی رشد است. مشکلاتی مانند نبود سیاست حمایتی پایدار، کمبود آموزش کشاورزان، هزینه بالای تجهیزات، ضعف در زنجیره سرد و لجستیک مانع گسترش آن شده ‌اند.
از طرفی، عدم آگاهی مصرف ‌کننده درباره تفاوت محصولات ارگانیک و معمولی، باعث می‌ شود برخی محصولات جعلی با برچسب «ارگانیک» به فروش برسند. این مسئله اعتماد بازار را کاهش داده و رشد آن را کند کرده است.

گرانی محصولات ارگانیک صرفاً ناشی از «برند سازی» یا «لوکس بودن» نیست. این قیمت نتیجه فرآیندهای دقیق، نیروی کار بیشتر، استانداردهای سخت ‌گیرانه و تولیدی است که سلامت انسان و طبیعت را در اولویت قرار می‌دهد.
مصرف محصولات ارگانیک، هرچند گران ‌تر، سرمایه‌ گذاری بر آینده ‌ای پایدارتر برای بدن، جامعه و زمین است اما نهایت، این انتخابی است میان هزینه امروز و سلامت فردا.

مهین نورافروز

انتهای پیام/

کد 787